Η Υπαπαντή του Κυρίου - 1546 μ.Χ. - Mονή Σταυρονικήτα, Άγιον Όρος |
Το εκκλησιαστικό γεγονός της Υπαπαντής του Κυρίου, που εξιστορεί ο Ευαγγελιστής Λουκάς (2, 22-35), συνέβη σαράντα ημέρες μετά τη γέννηση του Ιησού. Επειδή, σύμφωνα με το μωσαϊκό νόμο, ήταν το πρώτο παιδί της οικογένειας και μάλιστα αγόρι, έπρεπε να αφιερωθεί στον Θεό «πάν άρσεν διανοίγον μήτραν (δηλαδή πρωτότοκο) άγιον τω Κυρίω κληθήσεται»
και συγχρόνως οι γονείς να προσφέρουν σε Αυτόν μία μικρή θυσία από ένα ζευγάρι τρυγόνια ή δύο μικρά περιστέρια. Το ζευγάρι του Ιωσήφ και της Μαρίας προϋπάντησε στο ναό ο υπερήλικας Συμεών, ο οποίος δέχθηκε τον Ιησού στην αγκαλιά του, η οποία φωτίστηκε από το Άγιο Πνεύμα. Ο πρεσβύτης ιερέας είχε λάβει υπόσχεση από τον Θεό ότι δεν θα πεθάνει, προτού δει τον Χριστό και Τον ευχαρίστησε με τα λόγια:«Νυν απολύεις τον δούλον σου, Δέσποτα κατά το ρήμα σου εν
ειρήνη,
ότι είδον οι οφθαλμοί μου το σωτήριόν σου,
ό ητοίμασας κατά το πρόσωπον πάντων των λαών,
φως εις αποκάλυψιν εθνών και δόξαν λαού σου Ισραήλ.»
(Λουκ, 2, 29-32)
« Ανήγαγον αυτόν εις Ιεροσόλυμα παραστήσαι τω Κυρίω» (Λουκ. β' 22).
Πρόκειται για τον Σαραντισμό του Ιησού, που έγινε σύμφωνα με τον σχετικό Ιουδαϊκό νόμο (Λευϊτ. ΙΒ'). Ο Ιησούς οδηγείται για πρώτη φορά στα Ιεροσόλυμα, στο Ναό του Θεού, σαράντα μέρες από την γέννησή Του. Την πρώτη όμως αυτή «παράσταση» στο Ναό του Θεού ο Ιησούς την κάνει στην αγκαλιά της Θεοτόκου. Η αγκαλιά της μητέρας ήταν το όχημα που μετέφερε τον Θεάνθρωπο στον ναό του Θεού. Για κάθε παιδί η αγκαλιά της μητέρας του είναι συνήθως ο πρόναος του Θεού. Στο ωραίο και οικείο περιβάλλον της οικογένειας και μέσα στην μητρική αγκαλιά που την θερμαίνει η ζεστασιά της μητρικής στοργής, το παιδί μυείται για πρώτη φορά στις εμπειρίες του Θεού. Εδώ το βρέφος και το νήπιο μαθαίνει τις πρώτες θρησκευτικές έννοιες. Εδώ αρχίζει να προφέρει για πρώτη φορά το όνομα του Θεού. Η αγκαλιά της μητέρας θα γίνει ακόμα το όχημα που θα μεταφέρει το παιδί στο Ναό, σαράντα μέρες μετά την γέννησή του, για να παρουσιασθεί μπροστά στον Θεό. Η θρησκευτική λειτουργία της μητρικής αγκαλιάς είναι εκείνο που διακρίνει κυρίως τον άνθρωπο από τα αλλά πλάσματα του ζωικού βασιλείου. Απ’ όλα τα μαστοφόρα ζώα μόνο η ανθρώπινη μητρική αγκαλιά ασκεί τη θρησκευτική αυτή λειτουργία. Στην αγκαλιά της μάνας όλα τα νεογέννητα πλάσματα βρίσκουν συνήθως τροφή (γάλα), στοργή και προστασία. Μόνο στην ανθρώπινη μητρική αγκαλιά, στον πρόναο αυτό του Θεού, ο νεογέννητος άνθρωπος βρίσκει πάνω απ’ όλα τον ίδιο το Δημιουργό του.
[…] Η αγκαλιά της μάνας είναι αναντικατάστατη! Κι’ αν απ’ τα σημερινά βρέφη βγει μια «γενεά μή ζητούντων ή αγνοούντων τον Κύριον», αυτό θα οφείλεται και στο ότι η γενεά αυτή δεν γνώρισε τη θρησκευτική λειτουργία της μητρικής αγκαλιάς. Δεν ήπιε «το λογικόν και άδολον γάλα» της πίστεως μαζί με το μητρικό γάλα. Και αντίστροφα. Για να υπάρξει αύριο μια «γενεά ζητούντων τον Κύριον» (Ψαλμ. 23, 6), πρέπει τα σημερινά βρέφη να λειτουργηθούν στον πρόναο της μητρικής αγκαλιάς και να ζήσουν την εμπειρία που περιγράφει ο ψαλμωδός: «Εκ στόματος νηπίων και θηλαζόντων κατηρτίσω αίνον» (Ψαλμ. δ, 3).
«Είπε (Συμεών) προς Μαριάμ... ιδού ούτος κείται εις πτώσιν και εις ανάστασιν πολλών» (Λουκ. β' 34).
Το μήνυμα που παίρνει η Θεοτόκος από το στόμα του Συμεών είναι τελείως διαφορετικό από όσα είχε δεχθεί μέχρι τη στιγμή εκείνη. Σ’ αυτό περιέχονται νέα δυναμικά στοιχεία, που πρέπει να συγκλόνισαν τη Θεομήτορα.
Το πρώτο δυναμικό στοιχείο που αποκαλύπτεται στη Θεοτόκο είναι η κριτική παρουσία του Ιησού στον κόσμο. « Η έλευσις του Μεσσίου αναγκαίως συνεπάγεται κρίσιν και χωρισμόν... Ο Ιούδας άγεται εις απόγνωσιν και ο Πέτρος μετανοεί, ο εις ληστής βλασφημεί και ο έτερος ομολογεί. Ούτως η πτώσις πολλών είναι το αναπόφευκτον αποτέλεσμα της φανερώσεως του Μεσσίου. Εν τούτοις ο σκοπός της ελεύσεως του δεν είναι η πτώσις, αλλ’ η ανάστασις και σωτηρία» (ΥΛ, 109). Η έκφρασις «κείται εις πτώσιν πολλών» δεν έχει έννοια ηθική. Ο Ιησούς δεν μπορεί να γίνει ποτέ αιτία ηθικής πτώσεως του ανθρώπου. Ο μόνος αίτιος της ηθικής πτώσεως των ανθρώπων είναι ο διάβολος. Η έννοια της πτώσεως εδώ είναι δυναμική. Σημαίνει την ήττα των αντιπάλων του Ιησού. Καθώς ο Ιησούς θα προχωρή στους δρόμους της ανθρωπότητος κανείς δεν θα μπορέσει να του αποκόψει την πορεία. Όποιος θα τολμήσει να τον εμποδίσει, θα πέσει, θα συντριβή. Εδώ επομένως προσημαίνεται η νικηφόρα προέλασις του Ιησού μέσα στην Ιστορία. Ο ίδιος ο Κύριος θα διακηρύξει αργότερα: «Νυν κρίσις εστί του κόσμου, νυν ο άρχων του κόσμου τούτου εκβληθήσεται έξω» (Ίω. ιβ' 31).
Η Θεοτόκος αρχίζει να μυήται στον δυναμικό χαρακτήρα της ζωής και της αποστολής του Υιού της. Κοντά του πρέπει κι αυτή ν’ αποδειχτεί δυνατή, ισχυρή, αυθεντική. Πιο κάτω θα δούμε τις συγκεκριμένες περιπτώσεις που η Παναγία εκλήθηκε να δείξει την απόλυτη προσαρμογή της στο δυναμικό χαρακτήρα της κλήσεως και της αποστολής του Ιησού.
«εις σημείον αντιλεγόμενον» (Λουκ. β' 34).
Το δεύτερο δυναμικό στοιχείο του προφητικού μηνύματος του Συμεών για τον Ιησού είναι ο αμφιλεγόμενος χαρακτήρας της μορφής του. Η Θεοτόκος προειδοποιείται, ότι για τον Ιησού δεν θ’ ακούση μόνο ωραία και ευχάριστα σχόλια, μόνον επαίνους και εγκώμια. Πρέπει να γνωρίζη ότι θ’ ακούση και τα εντελώς αντίθετα. Και πραγματικά η Θεοτόκος αργότερα άκουσε ή πληροφορήθηκε το τί έλεγαν οι εχθροί του για τον Ιησού π.χ. ότι είναι «άνθρωπος φάγος (= καλοφαγάς) και οινοπότης (= πίνει πολύ κρασί), τελωνών φίλος και αμαρτωλών» (Ματθ. ια' 19) · ότι «εν τω άρχοντι των δαιμονίων εκβάλλει τα δαιμόνια» (Ματθ. θ' 34) · «ότι εξέστη» (= τρελλάθηκε, Μαρκ. γ' 21) κλπ. Για τις περιπτώσεις αυτές ο Ιησούς είπε «Μακάριος εστίν ός εάν μή σκανδαλισθή εν’ εμοί» (Ματθ. ια' 6). Η Θεοτόκος ήταν η πρώτη ανάμεσα σ’ αυτούς που έμειναν ακλόνητα πιστοί στον Ιησού. Από τη Φάτνη ως το Σταυρό, η Θεομήτωρ παρέμεινε πιστή στον Κύριο. Κανείς άλλος δεν ήταν τόσο κοντά του, ώστε να ζήση όλες τις αμφισβητήσεις γύρω από το πρόσωπο του κι’ όλες τις βλαστήμιες εναντίον Του παρά μόνο η Παναγία μητέρα Του. Και όμως κανείς άλλος δεν έδειξε τόση ακλόνητη πίστη στο πρόσωπο και την αποστολή του Χριστού όσο η Θεοτόκος. Λένε ότι πίσω από κάθε μεγάλο άνδρα υπάρχει η μορφή μιας μεγάλης μητέρας. Στην περίπτωση του Ιησού, έχομε την Παναγία. Αυτή όχι μόνο τον γέννησε, αλλ’ έγινε το στήριγμα του, η ενίσχυσις του, το θάρρος του, η προστατευτική σκιά του. Μπορούμε να πούμε πώς σ’ όλη την περίοδο της αποδοκιμασίας του Ιησού από τους Ιουδαίους μόνο μια ψυχή έμεινε πιστή σ’ Αυτόν: Η Μητέρα Του! Ενώ η θύελλα της τρίχρονης σκληρής πάλης του Χριστού με το σκοτάδι της απιστίας εμαίνετο, μέσα στο άδυτο της θεομητορικής υπάρξεως έκαιγε άσβηστο το καντήλι της πίστεως σ’ Εκείνον! Η Θεοτόκος, ιδιαίτερα κατά την περίοδο της αμφισβητήσεως και της αποδοκιμασίας ήταν όχι μόνον η προτύπωσις της Εκκλησίας, αλλά και ο μοναδικός εκπρόσωπος της ! Είναι εύκολο να είσαι με τον Ιησού, όταν όλοι γύρω σου φωνάζουν «ευλογημένος ο Ερχόμενος...» (Ίω. ιβ' 13). Το δύσκολο είναι να είσαι με τον Χριστό, όταν οι πολλοί γύρω σου τον αμφισβητούν ή τον αποδοκιμάζουν. Μια μεγάλη ψυχή, ο Ντοστογιέφσκι, είπε για την περίπτωση αυτή: «Αν όλος ο κόσμος πάει από το ένα μέρος και ο Ιησούς από το άλλο, εγώ θα πάω με το μέρος του Χριστού»! Μεγάλος λόγος που προϋποθέτει την πίστη της Θεοτόκου…
«σου δε αυτής την ψυχήν διελεύσεται ρομφαία» ( Λουκ. β’ 35).
Το τρίτο στοιχείο του προφητικού μηνύματος του Συμεών προς τη Θεοτόκο είναι το στοιχείο του προσωπικού της πάθους χάριν του Ιησού. «Ρομφαίαν ωνόμασε την τμητικωτάτην και οξείαν οδύνην, ήτις διήλθε την καρδίαν της Θεομήτορος, ότε ο υιός αυτής προσηλώθη τω σταυρώ. Περί ταύτης γαρ της αλγηδόνος νυν προεφήτευσε» (ΥΛ, 110). Η Θεοτόκος πληροφορείται από την πρώτη στιγμή, ό,τι θα πάθη για τον Ιησού. Η μητρική της καρδιά θα τρυπηθεί από κοφτερό μαχαίρι... Ένα από τα στιλέτα που θα εκτοξευθούν για να χτυπήσουν τον Ιησού θα πετύχει την Μητέρα Του κατάστηθα... Κάποιο μαχαίρι που προορίζεται για τον Ιησού θα χτυπήσει αναπόφευκτα και εκείνον που βρίσκεται πολύ κοντά του. Πρώτη που πληγώθηκε από ένα τέτοιο μαχαίρι ήταν η Μητέρα Του! Όσοι αγαπούν τον Κύριο θα πάθουν και θα πονέσουν μαζί του. Ο Ιησούς δεν παρέλειψε να βεβαιώσει γι’ αυτό τους μαθητάς του: «Ει εμέ εδίωξαν και υμάς διώξωσι» (Ίω. ιε' 20) και «το ποτήριον ο εγώ πίνω πίεσθε και το βάπτισμα (= το μαρτύριο) ο εγώ βαπτίζομαι βαπτισθήσεσθε» (Μαρκ. ι' 39).
Όσοι ακολουθούν πιστά τον Ιησού είναι βέβαιο ότι θα υποφέρουν κι’ αυτοί μαζί του. Παράδειγμα η Θεοτόκος. Ήταν η πρώτη που πίστευσε και αγάπησε τον Υιό και Θεό της, αλλά και η πρώτη στα παθήματα, τον πόνο και τις δοκιμασίες για τον Ιησού. Το πάθος της Θεοτόκου ταυτίζεται με το πάθος του Ιησού, από τη Φάτνη ως το Σταυρό. Μεγάλο, μακροχρόνιο και βαθύ πάθος. Αν η Παναγία μιλούσε για το πάθος της αυτό, θα μπορούσε κάλλιστα ν’ αναφερθεί στον προφητικό θρήνο που έγραψε ο Ιερεμίας για τον Ιησού: «Ίδετε ει έστιν άλγος κατά το άλγος μου» (Θρήνοι, α' 12).
(Μητροπολίτου Αχελώου Ευθυμίου Στυλίου, Η Πρώτη, εκδ. Γρηγόρη, σελ. 159)
ΚΑΤΑ ΛΟΥΚΑ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ (2, 22-35)
22 Καὶ ὅτε ἐπλήσθησαν αἱ ἡμέραι τοῦ καθαρισμοῦ αὐτῶν κατὰ τὸν νόμον Μωϋσέως, ἀνήγαγον αὐτὸν εἰς Ἱεροσόλυμα παραστῆσαι τῷ Κυρίῳ
23 καθὼς γέγραπται ἐν νόμῳ Κυρίου ὅτι πᾶν ἄρσεν διανοῖγον μήτραν ἅγιον τῷ Κυρίῳ κληθήσεται,
24 καὶ τοῦ δοῦναι θυσίαν κατὰ τὸ εἰρημένον ἐν νόμῳ Κυρίου, ζεῦγος τρυγόνων ἢ δύο νεοσσοὺς περιστερῶν.
25 Καὶ ἰδοὺ ἦν ἄνθρωπος ἐν Ἱεροσολύμοις ᾧ ὄνομα Συμεών, καὶ ὁ ἄνθρωπος οὗτος δίκαιος καὶ εὐλαβής, προσδεχόμενος παράκλησιν τοῦ Ἰσραήλ, καὶ Πνεῦμα ἦν Ἅγιον ἐπ' αὐτόν
26 καὶ ἢν αὐτῷ κεχρηματισμένον ὑπὸ τοῦ Πνεύματος τοῦ Ἁγίου μὴ ἰδεῖν θάνατον πρὶν ἢ ἴδῃ τὸν Χριστὸν Κυρίου.
27 Καὶ ἦλθεν ἐν τῷ Πνεύματι εἰς τὸ ἱερόν· καὶ ἐν τῷ εἰσαγαγεῖν τοὺς γονεῖς τὸ παιδίον Ἰησοῦν τοῦ ποιῆσαι αὐτοὺς κατὰ τὸ εἰθισμένον τοῦ νόμου περὶ αὐτοῦ,
28 καὶ αὐτὸς ἐδέξατο αὐτὸν εἰς τὰς ἀγκάλας αὐτοῦ καὶ εὐλόγησε τὸν Θεὸν καὶ εἶπε·
29 Νῦν ἀπολύεις τὸν δοῦλόν σου, δέσποτα, κατὰ τὸ ρῆμά σου ἐν εἰρήνῃ,
30 ὅτι εἶδον οἱ ὀφθαλμοί μου τὸ σωτήριόν σου,
31 ὃ ἡτοίμασας κατὰ πρόσωπον πάντων τῶν λαῶν.
32 Φῶς εἰς ἀποκάλυψιν ἐθνῶν καὶ δόξαν λαοῦ σου Ἰσραήλ.
33 Καὶ ἦν Ἰωσὴφ καὶ ἡ μήτηρ αὐτοῦ θαυμάζοντες ἐπὶ τοῖς λαλουμένοις περὶ αὐτοῦ.
34 Καὶ εὐλόγησεν αὐτοὺς Συμεὼν καὶ εἶπε πρὸς Μαριὰμ τὴν μητέρα αὐτοῦ· ἰδοὺ οὗτος κεῖται εἰς πτῶσιν καὶ ἀνάστασιν πολλῶν ἐν τῷ Ἰσραὴλ καὶ εἰς σημεῖον ἀντιλεγόμενον.
35 Καὶ σοῦ δὲ αὐτῆς τὴν ψυχὴν διελεύσεται ρομφαία, ὅπως ἂν ἀποκαλυφθῶσιν ἐκ πολλῶν καρδιῶν διαλογισμοί.
ΕΡΜΗΝΕΙΑ Παναγιώτη Τρεμπέλα
22 Ὅταν δὲ ὁ Ζαχαρίας ἐβγῆκεν ἀπὸ τὸ θυσιαστήριον, δὲν ἠδύνατο νὰ τοὺς ὁμιλήσῃ καὶ νὰ ἀπαντήσῃ εἰς ὅσους τὸν ἠρώτων διὰ τὴν ἀργοπορίαν του. Καὶ ἐκατάλαβαν, δὴ εἶχεν ἴδει ὀπτασίαν μέσα εἰς τὸν ναόν. Καὶ αὐτὸς ἐξηκολούθει νὰ συνεννοῆται μὲ αὐτοὺς διὰ νευμάτων καὶ ἔμενε κωφὸς καὶ ἄλαλος.
23 Καὶ ὅταν συνεπληρώθησαν αἱ ἡμέραι, ποὺ ἦτο ὑποχρεωμένος νὰ λειτουργῇ εἰς τὸν ναόν, συνέβη νὰ ἀναχωρήσῃ ἀπὸ τὰ Ἱεροσόλυμα καὶ ἐπῆγεν εἰς τὸ σπίτι του.
24 Ὕστερα δὲ ἀπὸ αὐτὰς τὰς ἡμέρας ἔμεινεν ἔγκυος ἡ σύζυγος του ἡ Ἐλισάβετ, καὶ ἐπὶ μήνας πέντε ἔκρυπτεν ἐπιμελῶς τὸν ἑαυτόν της ἀπὸ συστολὴν διὰ τὴν ἐγκυμοσύνην της.
25 Ἀλλ’ ὅταν πλέον δὲν ἠδύνατο νὰ κρυβῇ, ἔλεγεν εἰς αὐτοὺς ποὺ τὴν συνέχαιρον, ὅτι ἔτσι εἰς ἡλικίαν περασμένην μου ἔχει κάμει τὸ καλὸ αὐτὸ ὁ Θεὸς κατὰ τὰς ἡμέρας αὐτάς, ποὺ ἐπέβλεψε μὲ εὐμένειαν διὰ νὰ ἀφαιρέσῃ τὴν στείρωσιν καὶ ἀτεκνίαν μου, ἡ ὁποία μοῦ ἔφερεν ἐντροπὴν μεταξὺ τῶν ἀνθρώπων.
26 Κατὰ δὲ τὸν ἕκτον μῆνα τῆς ἐγκυμοσύνης τῆς Ἐλισάβετ ἀπεστάλη ἀπὸ τὸν Θεὸν ὁ ἄγγελος Γαβριήλ εἰς μίαν πόλιν τῆς Γαλιλαῖας, ποὺ ἐλέγετο Ναζαρέτ,
27 πρὸς μίαν κόρην ἀρραβωνισμένην πρὸς ἄνδρα, τοῦ ὁποίου τὸ ὄνομα ἦτο Ἰωσήφ. Καὶ ἡ κόρη αὐτὴ κατήγετο ἀπὸ τὸ γένος τοῦ Δαβίδ. Καὶ τὸ ὅνομα τῆς κόρης ἦτο Μαριάμ.
28 Καὶ ἀφοῦ ἐμβῆκεν ὁ ἄγγελος εἰς τὸ δωμάτιον της τῆς εἶπε· Χαῖρε σύ, ἡ ὁποία ἔχεις λάβει πολλὰς καὶ ἐξαιρετικὰς χάριτας ἀπὸ τὸν Θεόν. Ὁ Κύριος εἶναι μαζί σου καὶ αὐτὸς σὲ ἐχαρίτωσε. Ἔχεις εὐλογηθῆ σύ, ὅσον καμμία ἄλλη ἀπὸ τὰς γυναῖκας.
29 Αὐτὴ δέ, ὅταν εἶδε τὸν ἄγγελον, ἐταράχθη πολὺ ἀπὸ τὸν λόγον ποὺ τῆς εἶπε καὶ ἐσκέπτετο μέσα της, ποίαν σημασίαν καὶ ποῖον σκοπὸν νὰ εἶχεν ὁ χαιρετισμὸς αὐτός.
30 Καὶ εἶπεν ὁ ἄγγελος εἰς αὐτήν· Μὴ φοβῆσαι, Μαριάμ. Τουναντίον πρέπει νὰ χαρῇς, διότι ἐκρίθης ἀξία ἐξαιρετικῆς εὐνοίας ἀπὸ τὸν Θεόν.
31 Καὶ ἰδοὺ ἡ χάρις ἡ ἐξαιρετική, ποὺ δὲν τὴν ἔλαβε ποτὲ καμμία ἅλλη γυναῖκα καὶ τὴν ὁποίαν μόνον σὺ ἠξιώθης νὰ λάβῃς· θὰ συλλάβῃς εἰς τὴν κοιλίαν σου καὶ θὰ γεννήσῃς υἱὸν καὶ θὰ καλέσῃς τὸ ὄνομά του Ἰησοῦν.
32 Οὗτος θὰ εἶναι μέγας καὶ διὰ τὴν ἁγιότητα καὶ διὰ τὸ ἀξίωμά του. Καὶ μολονότι διὰ τῆς ἐνανθρωπήσεώς του θὰ ἐξομοιωθῇ πρὸς τοὺς ἀνθρώπους, θὰ ἀναγνωρισθῇ Υἱός τοῦ Θεοῦ, τοῦ ὑψηλοτέρου καὶ ἀνωτέρου ἀπὸ ὅλα καὶ ἐξουσιάζοντος αὐτά. Καὶ θὰ τὸν ἀνυψώσῃ Κύριος ὁ Θεὸς καὶ ὡς ἄνθρωπον. Καὶ θὰ τοῦ δώσῃ τὸν θρόνον τοῦ προπάτορός του Δαβίδ.
33 Καὶ θὰ βασιλεύσῃ εἰς τοὺς αἰῶνας ὡς ἀθάνατος καὶ παντοτεινὸς ἀρχιερεὺς καὶ βασιλεὺς ἐπὶ τῶν πιστῶν ὅλων τῶν γενεῶν, οἱ ὁποῖοι θ’ ἀποτελοῦν τὴν πνευματικὴν καὶ ἀληθῆ οἰκογένειαν τοῦ Ἰακώβ, καὶ ἡ βασιλεία του δὲν θὰ ἔχῃ τέλος ὅπως τῶν ἐπιγείων βασιλέων, ἀλλὰ θὰ εἶναι ἀτελεύτητος καὶ παντοτεινὴ σὰν αὐτήν, ποὺ μόνος ὁ Θεὸς βασιλεύει.
34 Εἶπε δὲ ἡ Μαριὰμ πρὸς τὸν ἄγγελον· Πῶς θὰ γίνῃ τὸ πρωτοφανὲς καὶ πρωτάκουστον αὐτὸ καὶ πῶς θὰ συλλάβω καὶ θὰ γεννήσω, ἀφοῦ δὲν γνωρίζω ἄνδρα;
35 Καὶ ὁ ἄγγελος ἀπεκρίθη καὶ τῆς εἶπε· τὸ Πνεῦμα τὸ Ἅγιον, ποὺ θὰ σὲ καθαρίσῃ ἀπὸ τὸ προπατορικὸν ἁμάρτημα καὶ θὰ σὲ ἑξαγιάσῃ, θὰ ἔλθῃ εἰς σὲ καὶ δύναμις τοῦ Ὑψίστου θὰ ρίψῃ τὴν δημιουργικὴν καὶ προστατευτικὴν σκέπην καὶ σκιάν της ἐπὶ σοῦ. Δι’ αὐτὸ δὲ καὶ τὸ ἀπολύτως ἀναμάρτητον καὶ ἅγιον βρέφος, ποὺ κατὰ τὸν ὑπερφυσικὸν αὐτὸν τρόπον θὰ γεννηθῇ, θὰ ἀναγνωρισθῇ ὅτι εἶναι αὐτὸς ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ.
Η Υπαπαντή του Χριστού εορτάζεται στις 2 Φεβρουαρίου, μαζί με την ανάμνηση του γεγονότος του καθαρισμού της Παναγίας από τη λοχεία (σαραντισμός). Η Υπαπαντή του Κυρίου είναι μία από τις 12 μεγάλες εορτές της Ορθόδοξης Χριστιανικής Εκκλησίας («Δωδεκάορτον»). Η λέξη Υπαπαντή σημαίνει προϋπάντηση στην κοινή ελληνιστική.
Ἀπολυτίκιον Ἦχος α’.
Χαῖρε Κεχαριτωμένη Θεοτόκε Παρθένε, ἐκ σοῦ γὰρ ἀνέτειλεν ὁ Ἥλιος τῆς
δικαιοσύνης, Χριστὸς ὁ Θεὸς ἠμῶν, φωτίζων τοὺς ἐν σκότει. Εὐφραίνου καὶ σὺ
Πρεσβῦτα δίκαιε, δεξάμενος ἐν ἀγκάλαις τὸν ἐλευθερωτὴν τῶν ψυχῶν ἠμῶν,
χαριζόμενον ἠμὶν καὶ τὴν Ἀνάστασιν.