Ἀνδρὶ
Προφήτῃ χρησμὸς ἐξ Ἀρχαγγέλου,
Τεκεῖν
προφήτην, καὶ Προφήτου τι πλέον.
Εἰκάδῃ
τῇ τριτάτῃ γαστὴρ λαβὲ Πρόδρομον
εἴσω.
Έτσι προφήτευσε ο προφήτης Ησαΐας για τον Πρόδρομο του Κυρίου, Ιωάννη: «Φωνὴ βοῶντος ἐν τὴ ἐρήμω, ἑτοιμάσατε τὴν ὁδὸν Κυρίου, εὐθείας ποιεῖτε τᾶς τρίβους αὐτοῦ». (Ησαΐας μ', 3). Δηλαδή, φωνή ανθρώπου, που φωνάζει στην έρημο και λέει: «Ετοιμάστε το δρόμο, απ’ όπου θα έλθει ο Κύριος σε σας. Κάνετε ίσιους και ομαλούς τους δρόμους, από τους οποίους θα περάσει». Ξεριζώστε, δηλαδή, από τις ψυχές σας τα αγκάθια των αμαρτωλών παθών και ρίξτε μακριά τα λιθάρια του εγωισμού και της πώρωσης και καθαρίστε με μετάνοια το εσωτερικό σας, για να δεχθεί τον Κύριο. Η φωνή αυτή, που ήταν ο Ιωάννης, γεννήθηκε με θαυμαστό τρόπο. Ο Πατέρας του Ζαχαρίας ήταν Ιερέας. Την ώρα του θυμιάματος μέσα στο θυσιαστήριο, είδε άγγελο Κυρίου, που του ανήγγειλε, ότι θα αποκτούσε γιο και θα ονομαζόταν Ιωάννης. Ο Ζαχαρίας σκίρτησε από χαρά, αλλά δυσπίστησε. Η γυναίκα του ήταν στείρα και γριά, πώς θα γινόταν αυτό που άκουγε; Τότε ο άγγελος του είπε ότι για να τιμωρηθεί η δυσπιστία του, μέχρι να πραγματοποιηθεί η βουλή του Θεού, αυτός θα έμενε κωφάλαλος. Πράγματι, η Ελισάβετ συνέλαβε, και μετά εννιά μήνες έκανε γιο. Μετά οκτώ ήμερες, στην περιτομή του παιδιού, οι συγγενείς θέλησαν να του δώσουν το όνομα του πατέρα του, Ζαχαρία. Όμως, ο Ζαχαρίας, έγραψε επάνω σε πινακίδιο το όνομα Ιωάννης. Αμέσως δε, λύθηκε η γλώσσα του, και η χαρά για όλους ήταν μεγάλη.
***
Με την σύλληψη, δηλαδή, το γεγονός της γονιμοποιήσεως και της δημιουργίας του ζυγωτού κυττάρου, στοιχειοθετείται η έναρξη της ζωής του ανθρώπου ως ψυχοσωματικής οντότητας (από τη στιγμή της σύλληψης υπάρχει ταυτόχρονη ύπαρξη ψυχής και σώματος), όπως αυτή ορίζεται στην ανθρωπολογία της Εκκλησίας.
H Ορθόδοξη Εκκλησία μας υπενθυμίζει το «ἅμα σύλληψη ἅμα ψυχὴ» με τις εορτές της συλλήψεως του Χριστού, της Υπεραγίας Θεοτόκου και του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου.
Στο χωρίο της Καινής Διαθήκης «Έσται γαρ μέγας ενώπιον του Κυρίου, και οίνον και σίκερα ου μη πίη και Πνεύματος Αγίου πλησθήσεται έτι εκ κοιλίας μητρός αυτού» (Λουκ. 1, 15) που αναφέρεται στη σύλληψη του αγίου Ιωάννου του Προδρόμου, είναι φανερό ότι τα έμβρυα όχι μόνο κοινωνούν με το Θεό, αλλά λαμβάνουν τη φροντίδα Του και αγιάζονται από Εκείνον, ως έμψυχοι άνθρωποι που είναι.
Η ύπαρξη ψυχής και ανθρώπινης υπόστασης στο έμβρυο γίνεται ακόμα πιο εμφανής στο γεγονός του ασπασμού της Αγίας Ελισάβετ από την Υπεραγία Θεοτόκο. Η Μητέρα του Κυρίου μας, αμέσως μετά τον Ευαγγελισμό, πήγε στην Ελισάβετ. Αγέννητο μωρό ήταν ο Άγιος Ιωάννης ο Πρόδρομος, μέσα στη μήτρα της αγίας του μητέρας και έπεσε και προσκύνησε μέσα στην κοιλιά τον Άναρχο, μόλις τον αισθάνθηκε κοντά του. Θυμίζουμε ότι ενώ ο Ιωάννης ήταν στον 6ο-7ο μήνα της κύησης, ο Ιησούς ήταν στον 1ο-2ο. «Και εγένετο ως ήκουσεν η Ελισάβετ τον ασπασμόν της Μαρίας, εσκίρτησε το βρέφος εν τη κοιλία αυτής·και επλήσθη Πνεύματος Αγίου η Ελισάβετ και ανεφώνησε φωνή μεγάλη και είπεν ευλογημένη συ εν γυναιξί και ευλογημένος ο καρπός της κοιλίας σου. Και πόθεν μοι τούτο ίνα έλθη η μήτηρ του Κυρίου μου προς με; Ιδού γαρ ως εγένετο η φωνή του ασπασμού σου εις τα ώτά μου, εσκίρτησε το βρέφος εν αγαλλιάσει εν τη κοιλία μου» (Λουκ. 1,14 και 1,41-45)
***
Ἀπολυτίκιον (Κατέβασμα)
Ἦχος δ’. Ταχὺ προκατάλαβε.
Ἡ πρώην οὐ τίκτουσα, στεῖρα εὐφράνθητι, ἰδοὺ γὰρ συνέλαβες, Ἡλίου λύχνον σαφῶς, φωτίζειν τὸν μέλλοντα, πᾶσαν τὴν οἰκουμένην, ἀβλεψίαν νοσοῦσαν, χόρευε Ζαχαρία, ἐκβοῶν παρῥησίᾳ· Προφήτης τοῦ Ὑψίστου ἐστίν, ὁ μέλλων τίκτεσθαι.
Κοντάκιον
Ἦχος α’. Χορὸς Ἀγγελικὸς
Εὐφραίνεται λαμπρῶς, Ζαχαρίας ὁ μέγας καὶ ἡ πανευκλεής, Ἐλισάβετ ἡ σύζυξ, ἀξίως συλλαμβάνουσα, Ἰωάννην τὸν Πρόδρομον, ὃν Ἀρχάγγελος εὐηγγελίσατο χαίρων, καὶ οἱ ἄνθρωποι, ἀξιοχρέως τιμῶμεν, ὡς μύστην τῆς χάριτος.
Αναφορές από την επιστολή του Συλλόγου “Αγία Εμμέλεια”: https://agiaemelia.blogspot.com/2021/12/blog-post_78.html